سکته مغزی  یکی از شایع ترین دلایل ایجاد بی حرکتی و مراجعه افراد به کلینیک های فیزیوتراپی برای توانبخشی است و همچنین بزرگترین عامل بروز ناتوانی در افراد بالغ است و در ایالات متحده امریکا، با آمار 160000 فوت در سال، پس از بیماریهای قلبی و سرطان، در رتبه سوم شایعترین علل مرگ قراردارد. شیوع سکته مغزی با افزایش سن به سرعت بالا می رود. دو سوم تمامی‌سکته های مغزی در افراد بالای 65 سال اتفاق می‌افتد. شیوع این بیماری در مردان دو برابر زنان است و مواردی چون فشار خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی از عوامل خطر ساز عمده در بروز سکته مغزی محسوب می­شوند.

سکته مغزی یک آسیب مغزی است که به شکل ناگهانی و در اثر یکی از بیماریهای عروقی مغز ایجاد می‌شود.  از شایعترین این بیماریها می‌توان به انسداد عروق بوسیله ترومبوز ، آمبولی و یا پارگی یک رگ و ایجاد خونریزی، اشاره نمود. در تمامی‌این حالات کیفیت عبور و جریان خون از طریق عروق مغزی با اشکال مواجه می‌شود که نتیجه آن ایجاد اختلال در عملکرد سیستم عصبی مرکزی(مغز) می‌باشد.

عوارض ناشی از سکته مغزی بسته به منطقه درگیری و شدت آسیب می تواند متفاوت باشد. در شدید ترین شکل آن بیمار دچار فلج نیمه بدن می‌شود و یا به کما فرو می‌رود و در خفیف ترین شکل، نقص نورولوژیکی آنقدر کم اهمیت است که فرد نیازی به توجه و پیگیریهای پزشکی نمی‌بیند.

سالیان زیادی دانشمندان بر این باور بودند که مغز ساختاری ثابت و غیر قابل تغییر دارد و بدنبال آسیب شانس هیچ گونه ترمیم و بهبودی برای آن وجود ندارد. اما امروزه با پیشرفت علم پزشکی و تکنولوژی تغییرات مربوط به تغییر شکل سلول های مغزی و سازماندهی مجدد در مغز انسان به اثبات رسیده و بر پایه همین ویژگی درمانهای متنوعی طرح ریزی و اجرا شده که اثرات سودمند آنها در مطالعات آورد شده است. مراحل بهبودی برای سکته مغزی مرحله حاد (3 ماه نخست) تحت حاد(3-6 ماه) و مزمن (بیش از 6 ماه) می باشند. نکته حائز اهمیت در درمان این بیماران توجه به golden time)  (زمان طلایی می باشد چراکه بیشترین میزان بهبودی در این دوره یعنی 6 ماه ابتدایی بعد از سکته رخ میدهد. بنابراین فرد و تیم توانبخشی بایستی حداکثر تلاش خود را در جهت بدست آوردن عملکرد مطلوب در این دوره داشته باشند هرچند که بعد از ورود به مرحله مزمن تا رسیدن به وضعیت با ثبات همچنان برنامه های فیزیوتراپی و توانبخشی بایستی دنبال شود.

فیزیوتراپی بهترین و مهمترین درمان برای بهبود و کاهش سطح ناتوانی بیماران سکته مغزی میباشد.

درمانهای فیزیوتراپی با تمرکز بر متدهای علمی و تخصصی برای بیماران سکته مغزی شامل:

Neuromuscular stimulation (11 ( تحریکات الکتریکی )

2)neurodevelopmental treatment(NDT/Bobat) ( درمان بر اساس تکامل عصبی حرکتی)

strengthening exs(3   (تمرینات تقویتی)

  Balance training (4 (تمرینات تعادلی)

 Somatosensory functional training (5 (بازاموزی عملکردی حسی)  

Gait training (6   (بازآموزی راه رفتن)

Constraint -induced movement therapy (7

Reflex –inhibiting position (8   (پوزیشن دهی بر اساس مهار رفلکسی)

Mirror therap (9  (آیینه درمانی)

Mental practice (10  (تمرین ذهنی)

Cardiorespiratory EXS (11  (تمرینات تنفسی)

Virtual reality (12 (واقعیت مجازی)

DRY needling (13 (سوزن خشک) 

انتخاب هر کدام از درمانهای فوق بسته به اختلالات حرکتی و سطح ناتوانی و تشخیص متخصص فیزیوتراپی دارد و قطعا درمانی مطلوب خواهد بود که در کوتاهترین زمان ممکن با پرهیز از هرگونه اتلاف وقت و هزینه برای بیمار بهترین اثر بخشی را ایجاد کند.